Οι επιπτώσεις των μνημονίων στη δομή της ελληνικής οικονομίας μέσω πινάκων εισροών-εκροών

Τον Ιανουάριο του 2025, ο κ. Μιχαήλ Γάλλιας ολοκλήρωσε, υπό την επίβλεψή μου, τη διπλωματική του εργασία, στα πλαίσια του ΠΜΣ «Οικονομική Επιστήμη» του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου, με τίτλο «Οι επιπτώσεις των μνημονίων στη δομή της ελληνικής οικονομίας μέσω πινάκων εισροών-εκροών». Ακολούθως, παρατίθενται η περίληψη καθώς και το σώμα της διπλωματικής.

Περίληψη

Από το 2010 και έπειτα η Ελλάδα εισήλθε σε μία περίοδο εφαρμογής διαδοχικών οικονομικών προγραμμάτων προσαρμογής, τα οποία περιελάμβαναν δυσμενέστατα μέτρα και πολιτικές, όπως σημαντική «εσωτερική υποτίμηση», δηλαδή μεγάλες μειώσεις στους μισθούς και τις κρατικές δαπάνες, με απώτερο γενικό σκοπό την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από τις επιπτώσεις της ενσκήψασας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και ειδικά την κρίση χρέους που εμφανίσθηκε και γιγαντώθηκε στη χώρα μας, κυρίως λόγω των προϋπαρχουσών διαχρονικών διαρθρωτικών παθογενειών της. Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί η μελέτη των επιπτώσεων των μνημονίων στη δομή της ελληνικής οικονομίας, κυρίως μέσω της εξέτασης Πινάκων Εισροών-Εκροών (ΠΕΕ). Η εν λόγω διερεύνηση πραγματοποιήθηκε στη βάση της σύγκρισης της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας κατά τα έτη 2010 και 2020, όπου χρησιμοποιήθηκαν κατά κύριο λόγο οι Πίνακες Εισροών-Εκροών των ετών 2010 και 2020, καθώς και διάφορα δημοσιευμένα στοιχεία και δείκτες από την ΕΛΣΤΑΤ, τη Eurostat και τον ΟΟΣΑ. Συμπληρωματικά και για την πλήρη απεικόνιση της ελληνικής οικονομίας κατασκευάστηκαν Πίνακες Κοινωνικής Λογιστικής, δηλαδή πίνακες που συνδυάζουν τους Πίνακες Εισροών-Εκροών με άλλα στοιχεία από τους Εθνικούς Λογαριασμούς. Σε τελική ανάλυση, τα εφαρμοσθέντα μέτρα και πολιτικές πέτυχαν μεν τον βασικό στόχο της μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, εξαιτίας των οποίων η Ελλάδα είχε τεθεί εκτός των αγορών, ωστόσο κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων αποδείχθηκε ότι δεν ελήφθησαν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και η παραγωγική διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, με αποτέλεσμα τη μη βελτίωση των επιδόσεων του εξωτερικού τομέα και της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας, τη μη πραγματοποίηση οιασδήποτε αξιοσημείωτης τεχνολογικής μεταβολής και την εν γένει υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.